'Ik zie het nog voor me,’ zegt ze zacht. ‘De manier waarop hij me aankeek, daar de eerste keer in die hottub.’
Ik zit bij haar op mijn werk. Ze is een oudere vrouw, ze loopt in de tachtig, is soms wat in de war, maar haar herinneringen zijn scherp en levend. Ze zal deze niet vergeten. De energie tussen hen, de liefde, het vuur, alles was intens. Hij was misschien wel de beste minnaar die ik ooit heeft gehad, zegt ze, zonder opsmuk. Hij wilde weten wat ik fijn vond, hield rekening met me, ik kon mijn ruimte innemen. Dat alles was in die tijd in een relatie al heel wat. De meeste mannen vonden spelen, vrouwen en hun wensen maar ingewikkeld en onze moeders moesten erg wennen aan baas in eigen buik, daarover praten was er niet bij. Ze is nu openhartig, en ik durf te vragen of het bij die ene ontmoeting bleef. Ze lacht. Nee, zegt ze, we zijn het IJsselmeer rondgegaan. Wat bedoel je? vraag ik.
‘We zagen elkaar steeds ergens anders, zegt ze, eerst in Kampen, daarna in Bunschoten, Medenblik, via Harlingen en de polder weer terug richting Vollenhove waar ik toen vlakbij woonde. Ze lacht
opnieuw, alsof ze zelf even verrast is door de grootsheid van die reis. Het heeft jaren geduurd, zegt ze. Het was eind jaren '80. Jaren waarin we elkaar vonden en verloren.
Hoe is het afgelopen? vraag ik haar. 'Uiteindelijk greep hij na een paar maanden toch weer liever naar de fles. Zijn lijf hield mij daardoor niet meer bij, zijn aandacht evenmin. Zwijgen bleek op het laatst de enige optie. Ik zag geen andere weg dan afstand nemen.' Ze zegt het met een snik in het gezicht. 'Dat gaf mij de vrijheid terug, maar, wat heb ik nog vaak aan die nachten gedacht, wat heb ik die gedeelde intensiteit gemist.
Achteraf, zegt ze, heb ik te lang die mooie eerste herinneringen weggeduwd. Hij liet zich niet aanspreken op zijn gebruik en tegelijk was hij steeds vaker onder invloed. Hij zocht uiteindelijk zijn troost in dat wat hem vernietigde. Dat gaf hem de bevestiging die hij zocht, meer dan dat hij het bij mij kon vinden. Ik wist niet hoe ik voor mezelf op de rem moest trappen. Ze is even stil, kijkt door het raam naar buiten.
'Alcohol is een sluipmoordenaar, die je makkelijk grenzen over laat gaan. En zo werd wat ooit uren duurde, korter, steeds korter en haastiger. Ging het er op het eind vooral om dat hij klaarkwam. Hij kon zijn pik niet zo lang meer omhoog houden als een jongeman. Hij zei dat het in relaties altijd zo ging, terwijl ik zag dat de alcohol zijn vuur had verdoofd. Toen wist ik dat ik verloren had van zijn verslaving. Ik was daarin zeker niet de eerste en vermoedelijk ook niet laatste.' Opnieuw is het stil.
En toch, zegt ze na een lang zwijgen, is dat niet wat blijft hangen. 'Wat blijft,’ zegt ze, terwijl ze me aankijkt, ‘is dat het er is geweest. Dat vuur. Die zielsconnectie. Het kon niet blijven, maar voelde echt.
Sommige liefdes,’ zegt ze zacht, ‘zijn niet bedoeld om oud mee te worden. Ze zijn bedoeld om je te laten voelen dat je leeft. Dat je laat weten dat het vuur altijd brandt, en dat je het kan laten oplaaien.
Vrouwen kunnen tot op hoge leeftijd heet worden.' Ze lacht er heel hard bij. 'Als een hottub?' vraag ik. 'Ja dat nu te weten, en de herinnering aan hem draag ik mee als iets warms dat ik, zolang ik nog te leven heb, bij me zal houden.'