Wat ik zo mooi vind aan de jonge amerikaanse cultuur, is dat ze veel willen bewaren, omdat ze in vergelijk met Europa niks hebben. Met een jaloerse blik richting het continent van hun voorouders, met z'n rijke geschiedenis van hunebedden, schilderkunst en Bach zijn er in de Appalachen instellingen die eigenheid van de slechts 200 jaar oude cultuur moeten bewaren en voortzetten. En met enige jaloezie kijk ik op mijn beurt wel eens naar Folkstreams en Folkways, waar je volksdanssessies, prachtige rootsmuziek en andere curiositeiten kunt terugvinden.
Gisteravond zaten we bij dRentmeester in Valthermond te praten over de eigenheid van de Veenkolonies. De Praottafel. Eva Dubbelboer vertelde over de panden van architect Prummel. Ik leerde over Jugendstil en Amsterdamse School in de Veenkolonieën, waardoor mijn blik verruimde. Ik hoorde Bert Hadders mooi vertellen over Henk Scholte en de mogelijkheden om via AI de streektaal te redden van de ondergang. Jan Veldman zong schitterende laidjes en vertelde over hoe we het samenkomen, in een kroeg of wat ook missen. Dat het soms liekt as steeds meer voor zichzelf leven en wij elkaar alleen nog maar treffen op social media. Jakob Mulder vertelde prachtig over de kermis van Musselkanaal en zijn liefde voor theater. Albert Bartelds vertelde over De Nedersaksen, de podcast, onze cultuur en taalverbanden. Mijn moeder hoorde samen met zo'n vijftig anderen met trots mijn verhaal over haar schoonmoeder. Grietje Schomaker- Mooibroek. En ik mocht vertellen over en complimenten in ontvangst nemen over m'n Oale Folklaidjesproject.
Terug in de auto zat ik te denken dat dit soort bijeenkomsten, met aandacht voor mekaar, het bouwen aan en bewaren van een jonge cultuur (van de Veenkolonies) dat niet worden opgepikt door mainstream, dat niet geschikt is als feesttentformule, of om provincie overstijgend te vermarkten, door veenkolonialen, fondsen, gemeentes en provincies omarmt zou kunnen worden, maar in het veld en tijd waarin we nu leven gebeurt dat niet (meer), of (iets hoopvoller) nog niet. Tegelijk hoor ik om me heen de zorgen dat we niet meer met elkaar praten, dat we de verbinding met elkaar missen, en dat het wij/zij denken toeneemt. Hoe systemen, de overheid en de mensen elkaar niet meer bereiken. Dat we elkaar alleen nog via social media zien.
Bij thuiskomst dacht ik even, met mijn romantiserende blik, terug aan de jonge cultuur die aantrof in de Appalachen. De drive die ik daar aantrof te behouden wat van waarde is. Hoe mensen met mekaar er voor gaan om wat van waarde is voor het voetlicht te brengen, het samenleven mooi te maken.
Ja die spirit lichtte gister ook op in dRentmeester.
Dank voor het organiseren Chris en Elise! Dank dat ik er onderdeel van uit mocht maken.
Het was een hele waardevolle avond....