Voor de tweede keer in het tienjarig bestaan van Rotterdam Bluegrass Festival was ik Bluegrass Pastoor. Hoe gaat zoiets? Wat moet je er van denken? Wat komt er bovendrijven?
Bent U echt pastoor? Deze vraag kreeg ik regelmatig afgelopen weekend. Ik ben theoloog en niet meer gebonden aan kerk, met mij kun je overal over praten. Genoeg.
Wat zal ik schrijven na twee dagen gesprekken over lief en leed. Dat Rotterdammers zo heerlijk direct en eerlijk zijn. Of zo terughoudend soms ook als het aankomt op het vertellen van je verhaal, want 'Daar wil ik niemand mee lastig vallen.' Soms met de toevoeging 'Mijn vrienden niet en jou ook niet.'
Praten over dingen die gevoelig en of moeilijk zijn, is helemaal niet vanzelfsprekend. Al helemaal niet binnen je eigen kring. Even iemand die luistert. We moeten werken, zorgen dat alles blijft draaien. Niet altijd stil staan bij wat ons hart of ons lichaam ons te zeggen heeft. Ergens in die ruimte zijn we samen alleen.
Soms ook eenzaam, omdat er geen vriend, vriendin of collega vraagt hoe het met jou is. Of omdat je niemand hebt om op terug te vallen. Dat komt vaak voor. Veel vaker dan we denken. Ook om jou en mij heen.
We hebben ondertussen de boel wel geregeld, maar tussen de regels door gebeuren er steeds dingen waar we geen controle over hebben. Dan hoor ik wat het doet als je op school gepest wordt. Of je poes dood is. Er kwam een jongedame van bijna 10 jaar voorbij om te vertellen hoe ze elke nacht droomt over haar hond. Dat ze veel aan hem denkt. Dat hij haar steunt. Dan kruipt ze in haar slaap naar hem toe. Papa en mama weten daar niks van. Ook niet dat het zo zeer doet dat die niet meer bij elkaar wonen. Ook al hadden ze nooit ruzie.
Ik sprak met iemand over moederschap, grenzen en eigen vrijheid. En ik hoorde het gemak waarmee je je in een burnout kunt werken en spelen. We blijven dat vaak doen. Toch. Onszelf voorbij lopen. Meer willen dan er mogelijk is. Grenzen bewaken. Lang de signalen om keuzes te maken negeren. Het is ook niet makkelijk om een andere weg in te slaan. Je hart te volgen. Of stil te staan bij alles wat er is. Uit je hoofd te gaan en in je lichaam af te dalen. En daarin je vrijheid te vinden of te hervinden.
Praten over gewenste intimiteiten is ook niet makkelijk. Bijzonder mooi als je dan toch openhartig durft te zijn tegen iemand die je niet kent. Of misschien daarom. 'Het is heel fijn om een vrouw tegen je aan te voelen, vooral toen mijn moeder net overleden was. Ik heb dat zo gemist.' hoorde ik hem zeggen. 'maar ze was er niet. Mijn moeder niet. Geen vrouw. Er was niemand.' Ik gaf een knuffel, dat deed hem goed. Een andere man vertelde dat vrouwen van hem niks meer hoeven te verwachten. De vijftig gepasseerd. Zichzelf opgegeven. Door zijn woorden kroop zijn verlangen omhoog. Onvervuld. Stil verdriet. 'Je leert je er mee leven.' hoorde ik hem zeggen en mijn hart vulde het aan met 'maar pijn doet het wel.'
Ik masseerde iemand. Ik had zijn show zijdelings gezien. Een maffe toestand. Het publiek ging uit zijn dak. 'Op het podium ben ik mezelf,' hoorde ik hem zeggen toen ik in zijn nek kneep, 'daarbuiten tussen de mensen weet ik niet zo goed hoe ik me moet gedragen.' Ik zag hem aan. Hij maakte een foto van ons samen. Even later rende hij m'n tentje in, bracht hij me een snelle kus, terwijl ik met iemand zat te praten. 'I Love You' fluisterde hij er bij. Daarna rende hij gauw weg.
Het verlangen naar intimiteit, verbondenheid zit in iedereen. Op elke leeftijd. Een vrouw in de vijftig zuchte me toe 'dat hij zich er voor schaamt dat het niet meer lukt.' maar dat zij nog zo'n zin had. Al jaren met pensioen zei een andere vrouw: 'Ik ben gewild hoor, maar je weet gewoon niet wie je voor je krijgt meid met dat getinder. Je weet ook nie of je ze kunt vertrouwen. Zegt u het maar, waar haal ik nog een leuke kerel vandaan?' Het stille verdriet van partners die gingen. De niet geziene tranen van het loslaten en het gemis. Na een jaar. Of jaren. Het wegslikken en het geluk van een vriendin die hetzelfde heeft mee gemaakt. Later zag ik een vrouw kijken naar de verliefde ogen van 'gewoon' een vriendin.
Ik sprak met een man, wiens moeder was overleden. Enigskind. Geen vader en geen partner. Niemand die er was om er over te praten. Dan ben je ook heel erg alleen. De liefde die niet lukt, mislukt of niet gezien mag worden. Het missen en het heimelijke verlangen naar geborgenheid en avontuur. Daar zit ons hart vol mee. Of je nu getrouwd bent, alleen bent, open of stiekem een minnaar of minnares hebt. Of je nu 20 bent of 65 jaar. Het zijn kleine geheimen die ons mens maken en je met anderen verbindt. Ze zitten in iedereen.
Verder zit ik nog met de vraag of je nog Rotterdammer mag zijn als je huur niet meer kunt opbrengen. Ik hoorde over de zorgen of en waar je eten kunt krijgen. Overleven. Hoe je rond moet komen. Woningnood. Armoede. En hoe mensen uit hun huizen worden gejaagd. 'Mag ik nog op deze wereld zijn mevrouw Pastoor als ik het allemaal niet meer kan betalen?' Ik sprak met iemand over leven in een te kleine ruimte, met teveel mensen. Terwijl je overspannen blijkt, en er dan net corona uitbreekt. Overleven. De soms onverwachte wendingen in relaties kwamen ook voorbij. Hoe een ruzie je blik op de ander totaal doet veranderen. De rouw van een droom die uit elkaar spat. Of een kind dat plots veel meer aandacht vraagt terwijl hij net huis uit zou gaan. De mens blijkt overigens in alles bijzonder veerkrachtig. Al valt niet altijd mee om alles te combineren. Een relatie. Vrienden. Kinderen. Optreden. Werk. Alles tegelijk. Het bijhouden van de snelheid. Het is veel, vaak veel te veel. Dan zit je je soms te verbijten om maar niet te gaan zitten janken. Of iets op te geven. En wat lucht het dan op om dat maar eens gewoon een keer hardop te zeggen.
Dank aan iedereen die afgelopen weekend zijn hart bij me opende. Bewondering heb ik voor de man die op sterven na dood was, toen zijn passie hervond en voor het eerst zijn verhaal durfde te vertellen. Aan mij. Ik steek een kaarsje op voor de vrouw die zichzelf onvoldoende van waarde vond om de pastoor 'lastig te vallen' met haar verhaal. En ook een voor de man met wie ik afgesproken heb dat we volgend jaar samen lachen om de tranen die hij nu niet kon huilen.
Samengevat, wat is de zin van dit alles? Ik weet het ook niet altijd lieve mensen, maar misschien zit het antwoord erin dat we soms heel graag dichtbij elkaar zijn. Soms. Om dan weer uit elkaar te gaan. Onze eigen weg vervolgen. Samen te durven huilen en te lachen. Het leven te vieren. Stil te staan bij alles wat er is. De krassen, de littekens en het geluk. Mooie dingen te maken en mee te maken. Dromen na te jagen en een vervuld verlangen te ervaren. Iemand of een paar mensen die je zien. Waar je jezelf bij kunt en mag zijn. Met al gevoeligheden. Al is het maar voor even. Het is van grote waarde. Het is goed te delen hoe we vallen en opstaan.
Ik geniet na van de mensen die terwijl ze op hun verse frites stonden te wachten elkaar lachend aanstootten met 'Moe jij niets eens biechten?' en van hen die dankbaar keken gewoon omdat de pastoor er was. Een plek waar je terecht kent om je verhaal te doen. En samen te zoeken naar antwoorden. Deze wereld zit vol kleurrijke mensen. Echt. En elk met hun eigen verhaal. Muziek heeft ons dit weekend weer met onszelf en elkaar verbonden. Is dat de zin van dit leven mevrouw de Bluegrass Pastoor? Zeg het maar mooie gekke lieve Rotterdammers. Ik kom volgend jaar met alle liefde terug.
Grote dank aan de organisatie voor het neerzetten van een prachtig festival. Meer info: www.bluegrassfestival.nl
Silvia Fledderus